HISTORIA FOTOGRAFII POLSKIEJ
· 1270 r.- Witelo, polski uczony, filozof, matematyk i przyrodnik, opisuje w pracy, zwanej w skrócie „Perspektywową", rozchodzenie się, załamywanie i odbijanie światła, zajmuje się budową oka i camera obscura, stosuje też ją do obserwacji Słońca.
· 1518 r.- Mikołaj Kopernik obserwuje zaćmienie Słońca za pomocą camera obscura.
· 1825 r.- Teodor Torosiewicz, chemik i aptekarz, opisuje zaobserwowane przez siebie różnice w fotochemicznym działaniu promieni światła o różnej długości.
· 1839 r.- Maksymilian Strasz publikuje w „Wiadomościach Handlowych i Przemysłowych" oraz w „Gazecie Codziennej" wzmianki o ogłoszeniu wynalazku dagerotypii. Pierwsza z nich ukazuje je się już 6 lutego. W późniejszych miesiącach ukazuje się wiele obszerniejszych omówień nowego wynalazku różnych autorów.
- Pod koniec roku ukazuje się w Poznaniu tłumaczenie broszury Daguerre'a o procesie dagerotypowym pt. „Daguerreotyp i Dijorama, czyli dokładny i autentyczny opis postępowania i aparatu do utrwalania obrazu ciemnicy optycznej..." Tłumaczenie tej broszury ukazuje się również w rok później w Warszawie.
- W Warszawie i Lwowie wystawione są dagerotypy przywiezione z Paryża i Berlina. W Warszawie w salach Towarzystwa Dobroczynności (13 X) wystawione są również pierwsze dagerotypy wykonane w Polsce przez fizyka, adiunkta Uniwersytetu Warszawskiego, Jędrzeja Radwańskiego: były to widoki kościoła Wizytek i pałacu Kazimierzowskiego w Warszawie.
· 1840 r.- Pierwszą pracownię dagerotypową w Warszawie zakłada Maurycy Scholtz. Wykonuje on też dagerotypy widoków Warszawy zachowane w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.
· 1842 r.- Marcin Zalewski, malarz i profesor perspektywy w Szkole Sztuk Pięknych, wykonuje dagerotypy parku łazienkowskiego.
· 1844 r.- W Warszawie powstają stałe pracownie dagerotypowe, m.in. zasłużonego pioniera fotografii polskiej Karola Beyera oraz nauczyciela z Płocka Juliana Zawodzińskiego.
- Józef Zieliński publikuje w „Pamiętniku Przyjaciół Przemysłu..." obszerną (32 str.) pracę (napisaną w marcu 1843 r.) „O dagerotypie".
· 1847 r.- Pracujący początkowo jako wędrowny dagerotypista Jan Mieczkowski zakłada w Warszawie stały zakład fotograficzny; prowadzi też sprzedaż chemikaliów i przyrządów fotograficznych.
· 1851 r.- Karol Beyer wykonuje w Warszawie serię zdjęć zaćmienia Słońca.
· 1855 r.- Zakład J. Mieczkowskiego jako pierwszy w Polsce rozpoczyna produkcję fotograficznych carte de visite, modnych w całej Europie.
· 1856 r.- Ukazuje się podręcznik M. Strasza pt.: „Fotografia, czyli opisanie środków obecnie używanych do zdejmowania obrazów za pomocą światła, przy użyciu kolodionu..." Do 1866 r. ukazało się 5 dalszych podręczników tego autora.
· 1861 r.- W Krakowie otwiera swój zakład fotograficzny zasłużony dla rozwoju fotografii polskiej fotograf i działacz Walery Rzewuski.
· 1863 r.- W „Tygodniku Ilustrowanym" z 26 IX opublikowany zostaje pierwszy zarys historyczny rozwoju fotografii w Polsce.
- Meletiusz Dutkiewicz wykonuje zdjęcia wysokogórskie w Beskidach i Tatrach.
· 1868 r.- J. Mieczkowski, jako pierwszy w Polsce, zaczyna stosować retusz negatywowy.
· 1869 r.- K. Beyer i M. Dutkiewicz zakładają światłodrukarnię, w której odbijają wiele doskonałych fotografii, m.in. „Album gnieźnieński" i „Album Kopernikowski" K. Beyera.
· 1875 r.- Władysław Małachowski (Leon Warnerke) jako pierwszy zastosował zwojowy światłoczuły materiał fotograficzny w kamerze z kasetą jego pomysłu. Materiałem tym była taśma papierowa nasycona suchą bromosrebrową emulsją kolodionową. Wynalazkiem swym wyprzedził Małachowski o 13 lat celuloidowe błony fotograficzne pomysłu H. Goodwina.
· 1878 r.- Adam Prażmowski, astronom i fizyk, emigrant po powstaniu styczniowym, zakłada w Paryżu wytwórnię obiektywów fotograficznych i innego sprzętu optycznego, publikuje też później prace naukowe z zakresu teorii budowy obiektywów.
· 1880 r.- W. Małachowski odkrywa garbujące działanie wywoływacza na emulsję fotograficzną.
- Józef Plener, emigrant po powstaniu styczniowym, otwiera w Wiedniu (wraz z J. Loewym) wytwórnię płyt fotograficznych; jako pierwszy produkuje on płyty ortochromatyczne uczulone erytrozyną, której własności uczulające odkrył J. Eder.
- Konrad Brandel rozpoczyna w Warszawie swe prace nad aparatami fotograficznymi, zwanymi fotorewolwerami. Produkował je później dla formatów płyt: 6x9, 9x12 i 12x16,5 cm.
· 1882 r.- M. Dutkiewicz rozpoczyna w Warszawie wyrób płyt fotograficznych.
· 1883 r.- Polak Stanisław Jurkowski konstruuje migawkę szczelinową.
· 1885 r.- Aleksander Karoli opracowuje nowy typ fotorewolweru magazynowego na format płyt 9x12 cm, wzorowanego na kamerach Brandla.
· 1887 r.- Piotr Lebiedziński zakłada w Warszawie fabrykę produkującą materiały światłoczułe oraz aparaty fotograficzne. Fabryka ta, po przyjęciu w 1933 r. nazwy „Foton", przetrwała do 1939 r.
· 1891 r.- Powstaje pierwsze polskie stowarzyszenie fotograficzne założone przez Karola Stromengera pod nazwą Klub Miłośników Sztuki Fotograficznej we Lwowie.
- Nakładem wydawnictwa Gebethner i Wolff ukazuje się nowoczesny i obszerny podręcznik fotografii J. Bohdanowicza pt.: „Podręcznik fotografii dla amatorów".
· 1893 r.- Wychodzi wydany z fundacji W. Rzewuskiego „Podręcznik fotograficzny dla użytku fotografów zawodowych i miłośników..." pióra A. Karaliego. W okresie tym ukazuje się już dość dużo publikacji książkowych poświęconych różnym dziedzinom fotografii.
· 1895 r.- Zaczyna wychodzić pierwsze polskie czasopismo poświęcone fotografii „Przegląd Fotograficzny", jako organ Klubu Miłośników Sztuki Fotograficznej we Lwowie.
· 1896 r.- Fabryka P. Lebiedzińskiego rozpoczyna produkcję aparatu fotograficznego na format 9x12 cm o nazwie Chicago.
· 1897 r.- Łukasz Dobrzański, wybitny artysta fotograf, który wprowadził polską fotografię artystyczną na arenę światową, otrzymał na paryskiej wystawie fotograficznej złoty medal. Dotąd wystawy zagraniczne obsyłane były jedynie przez zakłady zawodowe, głównie zdjęciami portretowymi.
· 1898 r. - W Wiedniu powstaje „Societe des Inventions Jan Szczepanik and Cie", mające na celu realizację pomysłów polskiego wynalazcy Jana Szczepanika. W dziedzinie fotografii pracował on głównie nad procesami barwnymi (fotografia i film).
- Ukazują się następne czasopisma fotograficzne: „Kronika Fotograficzna" i „Światło".
· 1899 r.- Aleksander Ginsberg zakłada w Warszawie fabrykę obiektywów i aparatów fotograficznych pod nazwą FOS. Produkowała ona, cieszące się dużym uznaniem również na Zachodzie, doskonałe planistygmaty (1:6,6 i 1:8).
· 1900 r.- Ukazuje się pierwsze wydanie podręcznika S. Szalaya pt. „Jak fotografować". Doczekał się on 4 wydań do 1914 r.
· 1901 r.- Powstaje Towarzystwo Fotograficzne Warszawskie skupiające pokaźną, jak na owe czasy, liczbę członków —200.
- W Wieliczce odbywa się Wszechsłowiańska Wystawa Fotograficzna, na której m.in. nagrodę zdobywają aparaty fotograficzne E. Brodkowskiego.
- Edmund Brodkowski produkuje we Lwowie drewniane składane aparaty fotograficzne.
- Fabryka FOS rozpoczyna produkcję składanych aparatów fotograficznych na płyty formatu 9x12 cm.
· 1903 r.- Zaczyna wychodzić dwutygodnik „Wiadomości Fotograficzne".
- Ukazuje się pierwsze wydanie podręcznika J. Świtkowskiego pt. „Fotografia praktyczna w zarysie do użytku amatorów". Podręcznik ten napisany przez wybitnego znawcę fotografii doczekał się pięciu wydań (ze zmianami).
· 1904 r.- Fabryka P. Lebiedzińskiego wprowadza do produkcji aparat fotograficzny Diops.
- Fabryka FOS zaczyna produkować aparat stereoskopowy na płyty o nazwie Stereotres.
- W Warszawie zaczyna wychodzić miesięcznik „Fotograf Warszawski", organ Towarzystwa Fotograficznego Warszawskiego.
- W Warszawie zostaje założona przez Szalaya i Grunbergaż wytwórnia fotochemiczna.
· 1905 r.- W. Borzemski zakłada wytwórnię płyt fotograficznych.
- Fabryka FOS wypuszcza na rynek aparat fotograficzny na płyty o nazwie Refleks 9x12 cm.
- W Zurychu firma J. H. Smitha rozpoczyna produkcję papieru do fotografii barwnej „Utopapier", opartą na patencie J. Szczepanika.
· 1906 r.- Fabryka P. Lebiedzińskiego w Warszawie rozpoczyna produkcję doskonałego papieru fotograficznego „Bromograwiura".
· 1907 r.- Zaczyna wychodzić nowe czasopismo fotograficzne „Miesięcznik Fotograficzny", organ Lwowskiego Towarzystwa Fotograficznego i Fotografów-Amatorów w Krakowie.
· 1908 r.- Fabryka P. Lebiedzińskiego uruchamia produkcję papieru chlorobromowego „Fotopastel". W następnych pięciu latach fabryka produkowała również dalsze doskonałe gatunki papierów fotograficznych: bromowy — „Bromopastel" i „Bromosatyna", chlorobromowy — „Bromosepia" i inne.
· 1910 r.- Marian Fuks, fotograf, współpracownik „Świata", zakłada w Warszawie pierwszą agencję fotograficzną pod nazwą Agencja Fotograficzna Maryana Fuksa.
- Kazimierz Greger zakłada w Poznaniu sklep fotooptyczny, który w okresie międzywojennym stał się największą firmą handlowo-usługową w Polsce, znaną pod nazwą „Foto Greger".
· 1911 r.- Józef Świtkowski, wybitny artysta fotograf i teoretyk fotografii, jako pierwszy na świecie uzyskuje obraz fotograficzny w barwach naturalnych z trzech negatywów za pomocą techniki gumowej.
· 1912 r.- Jan Bułhak, późniejszy wybitny artysta fotograf i autor wielu książek o fotografii, otwiera w Wilnie pracownię fotografii artystycznej.
· 1919 r.- Powstaje Polskie Towarzystwo Miłośników Fotografii, przemianowane w 1931 r. na Polskie Towarzystwo Fotograficzne.
- Jan Bułhak zostaje kierownikiem artystycznym Zakładu Fotografii Artystycznej oraz wykładowcą na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego.
· 1921 r.- Józef Świtkowski zostaje lektorem fotografii przy Katedrze Archeologii na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.
- Henryk Mikolasch zostaje kierownikiem Zakładu Fotografii Politechniki Lwowskiej.
· 1922 r.- Nowo powstała wytwórnia fotochemiczna o nazwie „Ewi" (istniejąca do 1927 r.) rozpoczyna produkcję płyt fotograficznych: normal, extra-rapid, ortochromatycznych, ortoantihalo, ultra-rapid i diapozytywowych. –
- Ukazuje się pierwsze wydanie stale wznawianego w okresie międzywojennym podręcznika Wł. Niemczyńskiego pt. „Podręcznik fotografii dla amatorów i zawodowców".
- Powstają Polskie Zakłady Optyczne.
· 1923 r.- Produkcję płyt fotograficznych rozpoczyna nowo powstała fabryka Alfa w Bydgoszczy. Została ona założona przez zasłużonego dla rozwoju fotografii w Polsce Mariana Dziadkiewicza. Wytwórnia istniała do 1939 r. Obecnie jej spadkobiercą są Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne „Foton".
- Zaczyna wychodzić miesięcznik „Światłocień" jako organ Centralnego Związku Stowarzyszeń Fotograficznych.
· 1924 r.- A. Neuman zakłada wytwórnię płyt fotograficznych.
· 1925 r.- Zaczyna wychodzić najpoważniejsze w okresie międzywojennym czasopismo fotograficzne „Fotograf Polski" jako organ kilku stowarzyszeń fotograficznych; wydawany do 1939 r.
- Zaczyna wychodzić „Polski Przegląd Fotograficzny" jako organ Towarzystwa Miłośników Fotografii w Poznaniu.
· 1928 r.- Alfa w Bydgoszczy rozpoczyna produkcję papierów fotograficznych: Alfo-brom, Alfaport, Alfagaz, Alfadur i inne.
· 1931 r.- Ukazuje się książka J. Bułhaka „Fotografika"; odegrała ona dużą rolę w kształtowaniu poglądów i gustów fotograficznych w Polsce.
· 1932 r.- Ukazuje się czasopismo „Kamera Polska", wydawane do 1933 roku przez Lwowskie Towarzystwo Fotograficzne.
- Paweł Sobkowski zakłada w Chodzieży wytwórnię aparatów fotograficznych pod nazwą „Kamera Polska" i rozpoczyna produkcję aparatu fotograficznego na płyty 6,5x9 cm Widok.
- Witold Romer ogłasza wynalezioną przez siebie nową tonorozdzielczą technikę pozytywową nazwaną izohelią.
· 1933 r.- Wytwórnia „Kamera Polska" Pawła Sobkowskiego w Chodzieży wprowadza do produkcji dwa nowe aparaty fotograficzne: Widok 9 x12 cm i Boleś 4,5 x 6 cm (na płyty szklane).
- Powstaje nowa wytwórnia fotochemiczna pod nazwą Ero, istniała do 1939 r.; produkowała płyty fotograficzne (od 1933 r.), błony, m.in. Prestochrom i Panero (od 1935 r.), oraz papiery fotograficzne chlorobromowe, chlorowe i bromowe (od 1936 r.).
- Fabryka P. Lebiedzińskiego przyjmuje nazwę „Foton", pod którą występują obecnie Warszawskie i Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne.
· 1934 r.- Wytwórnia „Kamera Polska" wprowadza na rynek dość popularny skrzynkowy aparat fotograficzny na błony zwojowe Filma (6x9 cm). - Powstaje wytwórnia aparatów fotograficznych założona przez braci Pawelskich. Produkowała ona aparat „Korona" 4 x 6,5 cm (3 x 4 cm) na błonę zwojową o szer. 4 cm.
· 1938 r.- W Warszawie powstaje fabryka fotochemiczna J. Franaszka. Produkuje ona papiery fotograficzne: „Mirax", „Nigrona" i „Tonar" (od 1938 r.), oraz błony panchromatyczne i ortochromatyczne (od 1939 r.).
· 1945 r.- W maju w Muzeum Narodowym w Warszawie zostaje otwarta pierwsza po wojnie wystawa fotograficzna pt. „Warszawa oskarża" (zdjęcia Z. Chomętowskiej, E. Falkowskiego i A. Funkiewicza).
- W Poznaniu 28 czerwca rozpoczyna działalność przy Wojewódzkim Wydziale Kultury i Sztuki — Stowarzyszenie Miłośników Fotografii.
- W kwietniu rozpoczyna się nauka w Miejskim Koedukacyjnym Gimnazjum Fototechnicznym w Warszawie; pierwszym jego dyrektorem jest Z. Pękosławski.
· 1946 r.- Ukazuje się pierwsze po wojnie czasopismo fotograficzne „Świat Fotografii", najpierw jako organ Stowarzyszenia Miłośników Fotografii w Poznaniu, od 1948 r. jako organ Polskiego Towarzystwa Fotograficznego.
- W Krakowie wychodzi pierwszy po wojnie podręcznik fotografii M. Mięsowicza „Jak fotografować?"
- W Bydgoszczy uruchomiono dawną fabrykę Alfa nadając jej nazwę Zakłady Fotochemiczne nr l w Bydgoszczy.
· 1947 r.- Odradza się Polskie Towarzystwo Fotograficzne z siedzibą władz w Poznaniu; zostaje założony Związek Fotografików Polskich.
- Ukazało się pierwsze wydanie książki Jerzego Płażewskiego „Fotografowanie nie jest trudne".
- Rozpoczyna działalność Wojskowa Agencja Fotograficzna.
· 1949 r.- W Warszawie otwarto odbudowaną dawną fabrykę Franaszka i nadano jej nazwę „Warszawskie Zakłady Fotochemiczne".
· 1951 r.- Zostaje powołana do życia Centralna Agencja Fotograficzna.
· 1952 r.- Powstają Warszawskie Zakłady Fotooptyczne połączone później w latach 1964—1965 z Polskimi Zakładami Optycznymi.
· 1953 r.- Przestaje ukazywać się „Świat Fotografii", a (od lipca) zaczyna wychodzić „Fotografia".
-Związek Fotografików Polskich otrzymuje nowy statut oraz nazwę Związek Polskich Artystów Fotografików. Władze państwowe przyznają członkom tego związku wszelkie prawa przysługujące twórczym związkom artystycznym. ZPAF jest pierwszym tego rodzaju związkiem na świecie.
· 1954 r.- Warszawskie Zakłady Fotooptyczne wypuściły na rynek pierwszy po wojnie polski aparat fotograficzny, lustrzankę dwuobiektywową Start I. Konstruktorami aparatu są inżynierowie Janusz Jirowiec i Lisowski, obiektyw obliczył inż. Matysiak. W latach następnych ukazały się Start II oraz Start B.
· 1956 r.- Warszawskie Zakłady Fotooptyczne wyprodukowały popularny aparat skrzynkowy Druh.
- Związek Polskich Artystów Fotografików zostaje członkiem FIAP (Federation Internationale de 1'Art Photographique).
- Wystawa fotonitów i gum M. Dederki w Kordegardzie Ministerstwa Kultury i Sztuki w Warszawie.
· 1957 r.- Wystawa prac W. Romera oraz, wystawa „25 lat izohelii" we Wrocławiu.
- W Warszawie odbywa się I Międzynarodowa Wystawa Fotograficzna (po II wojnie światowej).
· 1958 r.- Warszawskie Zakłady Fotooptyczne wyprodukowały pierwszy polski aparat małoobrazkowy Fenix I
· 1959 r.- Ukazuje się pierwszy po II wojnie światowej „Almanach Fotografiki Polskiej" stanowiący zbiór najwybitniejszych i najbardziej reprezentatywnych prac fotografików polskich ostatnich lat. Następne almanachy ukazujące się co roku (do 1969 r.) zawierały najlepsze zdjęcia danego roku.
- Warszawskie Zakłady Fotooptyczne wypuściły na rynek aparat fotograficzny ze sprzężonym dalmierzem Fenix II.
· 1961 r.- Powstaje Federacja Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce, co było konsekwencją przeprowadzonej w latach 1958—1960 decentralizacji PTF; powstały samodzielne terenowe towarzystwa fotograficzne, m.in. Warszawskie Towarzystwo Fotograficzne.
· 1963 r.- Na rynku ukazuje się obiektyw Jantar-color, przemianowany wkrótce na Janpol-color, z wbudowanymi filtrami do korekcji powiększeń barwnych. Jest on pierwszym tego rodzaju obiektywem na świecie. Konstruktorami jego są Jan Jasny i Janina Bartkowska. Wdrożył go do produkcji w Warszawskich Zakładach Fotooptycznych Bogdan Filar.
- Nakładem Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich ukazują się „Materiały do historii fotografii polskiej cz. I — Bibliografia" Mariana Szulca.
· 1967 r.- Ukazuje się udoskonalony model lustrzanki dwuobiektywowej Start 66. Produkowany jest przez PZO.
- Federacja Stowarzyszeń Fotograficznych zostaje przekształcona w Federację Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce.
· 1969 r.- Wystawa Fotografii Subiektywnej; była ona przejawem poszukiwania nowych sposobów przekształcania wyjściowego materiału fotograficznego w celu prób znalezienia nowatorskich środków wypowiedzi.
· 1971 r.- Wystawa „Fotografów Poszukujących" w Warszawie; zrywając z tradycyjną konwencją ekspozycji fotograficznych, pokazano prace, które miały wskazać nowe horyzonty artystycznego rozwoju fotografii.
· 1975 r.- Ukazały się na rynku nowe błony fotograficzne: Fotopan SR (24 DIN) i Fotopan CD (27 DIN).
- Miesięcznik „Fotografia" zostaje przekształcony w kwartalnik; od stycznia 1975 r. natomiast zaczyna ukazywać się inne, popularne czasopismo — „FOTO — Magazyn Fotograficzny".
· 1976 r.- Na rynku ukazał się nowy papier fotograficzny produkowany na licencji Ilforda — Fotonbrom.
· 1977 r.- W PZO skonstruowano i wyprodukowano pierwsze partie głowic filtracyjnych Krokus GF.
· 1978 r.- Na rynku ukazała się kolejna nowa błona produkcji Fotonu — Fotopan FF (19 DIN), zastępując produkowane dotąd błony Fotopan F i Fotopan S.